Sosyal Zekâ, Çalışan Bağlılığı Yaratma, Müzkare Yeteneği, Karar Verme Becerisi, Değişim Yönetimi (HBR)
Ailem ve Şirketim bültenimizin Eylül ayı sayısında liderlik ve yönetim konusunu tartışmıştık. Lider olmak ile yönetici olmak arasındaki fark ile liderlik öğrenilebilir mi, yoksa doğuştan mı gelir soruları belki de onlarca yıldır tartışılan konulardır.
OSTİM Teknik Üniversitesi’nde bu dersi vermem istendiğinde, itiraf edeyim, bu kadar bilindik bir konuyu ders haline getirmek ne kadar yeni bir değer katabilir diye düşünmedim değil. Ancak, neredeyse yarım asıra yaklaşan iş ve akademik hayatıma rağmen gördüm ki, öğrenecek daha çok şey varmış. Liderlik ve yöneticilik arasındaki farkları araştırırken aşağıdaki tablo ortaya çıktı.
| Liderlik ve Yöneticilik | ||
| Liderlik | Yöneticilik | |
| Amaç | Değişim yaratmak | Karmaşayı çözmek |
| Odak noktası | Düşünebilmek Değişim ve inovasyon Doğru işleri yapmak | Yapabilmek Yerine getirme ve uygulama İşleri doğru yapmak |
| Ana süreçler ve yetkinlikler | Vizyon ortaya koyabilmek İnsanları hizalayabilmek Motive edebilmek, ilham kaynağı olmak Etkileyebilmek | Planlayabilmek Organize edebilmek Süreçleri ve performansı gözlemleyebilmek Problem çözmek |
| Oryantasyon (Yönelim) | Gelecek Uzun Vade | Şimdiki zaman Kısa vade |
| Günlük işler | Üst düzey Sratejik yaklaşım | Temel işler Taktiksel adımlar |
| Ulaşılmak istenen hedef | Değişim Yenilik Etkinlik Hareket | Düzen Tutarlılık Verim İstikrar |
Liderlik ve yöneticilik arasındaki farkı ele alan çok sayıda çalışma ve araştırma var. Hepsi de birbirinden ilginç. Örneğin; Doc Norton, 2017 yılında ünlü Forbes dergisinde çıkan yazısında diyor ki; “Yöneticilik bir ünvandır. Bir takım rol ve sorumlulukların bütünüdür. Yönetici olmanız sizi illa lider yapmaz, ancak çok iyi yöneticiler aynı anda lider olabilirler.”
Forbes dergisi Koçluk Konseyi üyesi olan Doc Norton’un makalesine, ilgilenenler aşağıdaki linkten ulaşabilirler. https://www.forbes.com/sites/forbescoachescouncil/2017/11/20/what-makes-a-good-leader-key-differences-between-management-and-leadership/
Bu konuda, son dönemde ilgi çeken çalışmalardan birisi de sosyal zekâ konusunu ele alan ünlü psikolog Daniel Goleman’ın çalışmalarıdır (https://bigthink.com/videos/daniel-goleman-introduces-emotional-intelligence/). Goleman der ki; sosyal zekâ, kişisel farkındalık, bu çerçevede kendini yönetebilme, empati ve sosyal becerileri içeren bir dizi yetkinlikler bütünüdür. Goleman, kadınların empati yeteneklerinin özellikle de duygusal empati konusunda erkeklere göre daha gelişmiş olduğunu; buna karşın erkeklerin de özgüvenlerinin daha fazla olduğunu ve stres yaratan duyguları daha kolay yönetebildiklerini belirtir. Her ikisinin de yönetilen grup içinde etkileri ve sonuçları farklı olmaktadır. Ancak kesin olan, empatinin önemli liderlik becerileri arasında yer almasıdır.
Harvard Business Review’da (HBR) bu konuda uygulamada ilgimizi
çekebilecek güzel çalışmaları ele almaktadır. Aynı şekilde, ilgilenenler, HBR’ın “How-to-Become-a-More-Effective-Leader- Essential Leadership Skills and Qualities” makalesini okuyabilirsiniz. HBR’ın bu makalesinde beş önemli yetkinlik üzerinde durulmaktadır. Bunlar sırasıyla, Sosyal Zekâ, Çalışan Bağlılığı Yaratma, Müzkare Yeteneği, Karar Verme Becerisi ve Değişim Yönetimidir.
Her biri başlı başına ayrı önemli olan bu konular, sizin liderlilk yetkinliklerinizi oluşturuyor.
Sanırım, yapay zekâ konusunun bu kadar yoğun bir şekilde ele alındığı, teknolojilerin hızla geliştiği dönemde yöneticilik ve liderlik konusu daha da çok önem kazanacaktır. Gün geçmiyor ki evimizi süpüren, bahçemize bakan, hatta okuldan gelen çocuklarımızı karşılayıp, onlara yemek hazırlayan robotlarla karşılaşmayalım…
Sanırım insanoğlunu robotlardan ayıran en önemli özelliklerden bir tanesi sosyal zekâ ve empati yeteneği olacak. İş hayatının bu karmaşında kendimize sormak enteresan olabilir; biz hangisiyiz iyi bir yönetici mi, geleceğe hazırlanan lider mi?
