Anonim Şirketlerde Hisse Devri
Anonim Şirket Payları Üzerinde Pay Sahiplerine Tanınan Opsiyon ve Benzeri Haklar
Anonim ortaklıklar hukukunda, anonim ortaklık payının devredilebilirliği esası genel prensip olarak öngörülmekte ise de, pay devrinin sınırlandırılmasına ilişkin hükümler hem Türk Ticaret Kanunu’nda ( “TTK” veya “Kanun”) yer almakta hem de uygulamada esas sözleşme ve pay sahipleri sözleşmelerinde sıklıkla düzenlenmektedir. TTK’ya göre nama yazılı paylar, Kanun veya esas sözleşmede aksi öngörülmedikçe herhangi bir sınırlamaya bağlı olmaksızın devredilebilirler.
Uygulamada, ortaklığın pay sahipliği yapısının veya pay sahipleri arasındaki güç dengesinin korunması ya da ortaklığın işleyişinin kilitlenmesinin önlenmesi amacıyla payın devrini kısıtlayıcı veya pay devrine zorlayıcı çeşitli mekanizmalar ve opsiyonlar, pay sahiplerine paylar üzerinde tanınan haklar şeklinde tezahür etmektedir. Bahsi geçen hak ve opsiyonların en çok karşılaşılanları;
- Öncelik hakkı (First Option),
- Önalım hakkı,
- Alım hakkı (Call-Option),
- Satım hakkı (Put-Option),
- Katılma hakkı (Tag Along),
- Sürükleme veya katma hakkı
(Drag-Along)’dır.
Yukarıda sayılan hak ve opsiyonların, doğru şekilde kaleme alınması halinde, sözleşmeler hukuku çerçevesinde geçerli ve bağlayıcı olduğu kabul edilmektedir. Bunun yanında anonim şirketler hukuku bakımından, tüm bu hak ve opsiyonların tek bir prensip çerçevesinde değerlendirilerek, tek borç ilkesine aykırı hükümlerinin olup olmadığı kanısına varmak oldukça güç olup, henüz bu konuda yerleşik bir yargı kararı da oluşmamıştır. Bu nedenle bahsi geçen hak ve opsiyonların, hem pay sahipleri sözleşmelerinde hem de esas sözleşmede düzenlenmesinde oldukça dikkatli olunmalı ve çok çeşitli değiskenler göz önünde bulundurularak amaca en uygun şekilde kaleme alınmaları gerekmektedir.
Kaynak: – www.erdem-erdem.av.tr
