Büyüyen aile servetinin yönetimi için danışmanlık veren aile ofislerinin geçmişi 19 yüzyıla kadar dayanmaktadır. Belki de bunun en bilinen örneği Rockefeller ailesidir.
Aile ofisinin temel amacı; şirket içinde çalışan ve/veya çalışmayan gelecek kuşakların,
·entellektüel sermaye
·varlık yönetimi finansal yatırımları,
·vergi-hukuk,
·eğitim
·staj ve
·kişisel gelişimleri v.b. konuları ile ilgilenmektir.
Aile Ofisi Nedir?
İster tek ister çok aileli bir ofis olsun, genel amaç zenginliği nesiller boyunca büyütmek ve aktarmaktır. Aile Ofisi, yatırım yönetimine ek olarak, genellikle yüksek gelirli ailelerin ihtiyaç duyduğu geniş bir hizmet sağlar.
Aile ofisleri, genelde, yaklaşık 100 milyon dolarlık serveti bulunan ailelerin, servetlerini işleten bir varlıktır. Çok aileli ofisler ise 100 milyon doların altına da hizmet verebilmektedir.
Aile ofisleri benzersiz bir olgudur. Sermaye, ailenin serveti olması sebebiyle, yatırımları değerlendirirken son derecede fırsatçı olunmalıdır. Bu çerçevede, kurumsal yatırımcılar, değerlendirme yaparlarken, yatırıma ilişkin geri dönüş sürelerinde uzun vadeli de düşünürler.
Servet sahibi ailelerin odak noktası haline gelen aile ofisleri, her aileye özgü farklı hizmet ya da hizmetler kombinasyonu verebilmektedir, bu sebeple yapı olarak da benzersizdirler.
Holding çalışmalarının dışında kalan, ailelerin özellikle genç yeni kuşaklarının şahsi servetleri ile birlikte sözkonusu insan sermayesinin doğru yönlendirilmesinde destek olurlar. Bu çerçevede, gelecek kuşaklara yol göstererek, gerekirse insan sermayesinin yönetimini de gerçekleştirmektedir. Böylelikle aile ofisi kanalı ile, sahip olunan finansal ve entelektüel sermayenin yanlış yatırımlar ya da kararlar sonucunda yeni kuşaklara aktarımında zarar görmemesi amaçlanır.
Aile Ofisleri çekirdek ailelerin sürekliliği, kişisel servetlerin yönetimi, kişisel gelişimin sağlanması için çekirdek ailelerin özellikle gelecek kuşaklarına yol gösterici olur.
İkinci ve üçüncü kuşakların koordinasyonu, çocukların holding grupları dahil yurt içinde ve yurt dışında stajları, Holding’e giriş ve çıkışları, yetişen yeni kuşakların kişisel gelişimleri, grup bünyesinde yer almayan kuşakların ihtiyaç duydukları hukuksal ve finansal konularda destek almaları Aile Ofisi tarafından koordine edilir.
Wall Street’teki Yeni Güç: ‘Aile Ofisi’ makalesi, Aile Ofisini, bir ailenin yatırım ve varlıklarını yöneten özel şirket olarak tanımlıyor. Kuşaktan kuşağa aktarılan servet, şirketin sermayesini oluşturuyor. ABD’de yaklaşık 3,000 Aile Ofisinin, 1,2 trilyon dolarlık bir varlığı yönettiği tahmin ediliyor. Ülkemizden buna bir örnek olarak Sakıp Sabancı Holding A.Ş. gösterilebilir. Sakıp Sabancı’nın ölümünden sonra varisleri tarafından, özellikle Hacı Ömer Sabancı Holding’deki “hisselerin bölünmemesi, birlik ve beraberlik içinde bulunması için” kurulmuştur. Sakıp Sabancı Holding ticari ve sınai faaliyette bulunmaz; bu işler Hacı Ömer Sabancı Holding şirketleri tarafından yürütülmektedir.
Bu oluşumların ortak özellikleri; varlık ve yeni yatırım yönetiminin,
·aile dışından üst düzey uzmanlarca,
·kurumsal, izlenebilir ve denetlenebilir saydam yapılarda yapılması,
·yatırım bankacılığı ve kurumsal finansman bilgi, beceri, teknik ve metodolojilerinin AL – TUT – SAT döngülerinde kullanılması,
·kararların Yatırım Komitesi gibi yapılandırılmış ve kurumsal ortamlarda alınmasıdır.
Varlık Yönetimi ve Risk Komitesi gibi yapılarla ortaya çıkabilecek olumsuzlukların, tümüyle ortadan kaldırılmasa bile en aza indirgenmesi de bu özellikler arasında yer almaktadır.
Aile Şirketlerinin, sözkonusu fonları, vergi avantajları, sürdürülebilirlik, mülkiyetin parçalanmaması, gelecek kuşaklara varlıkların büyütülerek devredilmesi, mal ve miras paylaşımlarının çekişmesiz yapılması gibi açılardan da incelemeleri yararlı olacaktır. Konunun uzmanlarından Jim Burn’ün dediği gibi “bir varlık okyanusu aileleri beklemektedir.” Buna hukuki altyapının sunduğu çok çeşitli sermaye piyasası olanakları eklenebilir.
Örnek bir model portföy verilecek olursa;
Model Portföy
Ortalama bir Aile Ofisi portföyü görünümü
Devamı…. (Kasım 2021)
Kaynakça:
The Wall Street Journal/UBS/Campden Wealth Global Family Office Report 2016
İlhami Akkum, PMP – “Türk aile şirketleri mutsuz”
https://andsimple.co/guides/guide-to-family-offices/
