Kurum Kültürü
Kurumlar da toplumlar gibi amaçlarını ve iş hayatına bakışlarını içeren, değerlerini ve ilkelerini yansıtan, kısaca kendilerine özgü nitelikleri olan bir vizyona sahiptirler. Kurumlar çalışanları tarafından benimsenip özümlenmiş, paylaşılan inanç, anlayış, yazılı ve yazılı olmayan kurallar bütünü, bir kurumun kültürünü oluşturur. Kurum kültürü, kısacası bir kurumda, ‘biz bu işleri böyle yaparız’ denilenler bütünüdür.
Çalışanların sabah ofise girip selam verme şekilleri, birbirileri ve liderleriyle aralarındaki ilişkiler, aynı zamanda kurum olarak müşteriyle iletişim kurma şekilleri ve paydaşları ile ilişkileri gibi birçok bileşen bir araya geldiğinde o kurumun karakterini, kültürünü yansıtır. İş ortamında uygun giyim şekli de dâhil, iş arkadaşlarına, yöneticilere, müşterilere karşı uygun davranışları belirler. Kısacası, o kurum içinde bulunanlar için yol gösterici, amaç belirleyici ve motivasyon sağlayıcı etkisi vardır. Bunun yanında, çalışanlar için hangi pozisyonda olurlarsa olsunlar, kendilerini değerli hissetmeleri ve o kurumun bir parçası olarak görmelerini sağlar. Sonuçta, çalışan memnuniyeti üretkenliği ve hizmet kalitesini de artıracağı için, firmaların büyüme politikalarında üretim tesislerinin arttırılması, satışların yükseltilmesi, maliyetlerin azaltılması gibi hedeflerin yanında kurum kültürünün oluşturulması ve özümsenmesi gerekliliğini de göz ardı etmemesi gerekir. Kurum kültürünü belirlerken ise, sağlam bir kurum misyonu ve hedefleri, kontrol mekanizmaları, iletişim biçimleri, kurum içi güç, statü ve sorumluluklar analizi yapmak gerekir. Bu analizlerden çıkan sonuçlara göre mevcut kurum kültürü belirlenerek, hedefler doğrultusunda şekillendirmek yolunda adım atılabilir. Öte yandan kurum kültürü, kurum kimliğinin, kurumsal imaja doğru giden sürecinde bir öğedir. Bir kurum kimliğinin arkasında, o kurumun bakış açısı, vizyonu ve misyonu, sahip olduğu değerleri, müşteri ve paydaşlarıyla ilişkileri ve iletişim biçimleri vardır. Bir kurum, gerçekleştirmeyi istediği kurum kimliği ve akabinde oluşturmak istediği kurum imajına göre kurum kültürünü oluşturabilir. Eğer kurum kültürü, kurum için belirlenen hedeflerle uyuşmuyorsa büyük problem var demektir. Görünürde fark edilen üretim hataları, düşük verim, müşteri memnuniyetsizliği, hizmette tıkanıklık gibi saptanabilir ve ölçülebilir problemlerin arkasında, organizasyona ve yönetime dayalı sorunlar, kopukluklar ve işgücünün verimsiz kullanımı yatar. Burada da buzdağının görünmeyen kısmı olarak organizasyon kültürü, işleri yavaşlatan, hedefleri engelleyen bir değişken yerine, hedeflere ulaşmada pozitif bir amaca, bir rekabet avantajına dönüştürülebilmelidir.
Sonuç olarak, ideal kurum imajına ulaşabilmek için kurum kimliği, kurum felsefesini esas almalıdır ve bu felsefeye göre kurum kültürü oluşturmalıdır. Bu durumda da kurum kültürü, kurum kimliği ve imajı arasında etkileşimli ancak bağımsız bir öğedir. Tahmin edileceği gibi kötü yönetilen veya belli bir vizyon ve felsefe doğrultusunda yönetilmeyen bir kurumu, yeni ve farklı bir kimlikle iyi duruma getirmek oldukça zordur. Bu noktadan hareketle, kurumlar kurum kültürünü şekillendirme ve oturtma yolunda önemli adımlar atmaktadır.
Kaynak: Cem Kozlu. Kurumsal Kültür. Remzi Kitabevi,2014.
